Człowiek przemieniony. Fiodor M. Dostojewski wobec tradycji Kościoła Wschodniego - Kulturoznawstwo UAM
Człowiek przemieniony. Fiodor M. Dostojewski wobec tradycji Kościoła Wschodniego

Dorota Jewdokimow

Wydawnictwo Naukowe UAM 2009

Autorka przyjmuje jako punkt wyjścia klasyfikację literatury o Dostojewskim autorstwa wybitnego współczesnego znawcy rosyjskiej myśli filozoficzno-religijnej Igora Jewłampijewa. Głównym przedmiotem badań są wielkie powieści pisarza oraz publicystyka i epistolografia. Centralnym w tym kontekście zagadnieniem twórczości Dostojewskiego jest relacja człowiek-Bóg. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej (Związek sztuki i religii w twórczości Dostojewskiego) autorka określa specyfikę i oryginalność dzieła literackiego Dostojewskiego, jego szczególną formę artystyczną; w drugiej (Relacja Bóg-człowiek w twórczości Dostojewskiego) bada treści tego dzieła, a zwłaszcza centralne zagadnienie „zmagań” człowieka z Bogiem. W swoich rozważaniach autorka uwzględnia wszystkie polskie prace o Dostojewskim oraz liczne obcojęzyczne, w tym najnowszą literaturę rosyjską poświęconą Dostojewskiemu.

  • Wstęp
  • Część Pierwsza
  • ZWIĄZEK SZTUKI I RELIGII W TWÓRCZOŚCI FIODORA M. DOSTOJEWSKIEGO
  • Rozdział 1. Refleksja estetyczna i estetyka dzieł F.M. Dostojewskiego

    • 1.1. Metafizyka ugruntowana w estetyce
    • 1.2. Pytanie o istotę piękna
    • 1.3. Rozważania wokół problemu sztuki i jej powołania
    • 1.4. „Realizm w wyższym sensie”
    • 1.5. Dysonansowość kultury
    • 1.6. Estetyka dysonansu
    • 1.7. „Trzeci” w dialogu – Michaiła Bachtina koncepcja poetyki dzieł Dostojewskiego
  • Rozdział 2. Ikonograficzna wizja świata w twórczości F.M. Dostojewskiego

    • 2.1. Znaczenie i treść ikony w tradycji Kościoła Wschodniego. Podstawy teologiczne
      • 2.1.1. Dogmatyczne podstawy ikony
      • 2.1.2. Akt kontemplacji ikony
      • 2.1.3. Idea „odzwierciedlenia praprzyczyny” Pseudo-Dionizego Areopagity
      • 2.1.4. Symbol w przedstawieniach ikonograficznych
      • 2.1.5. Podstawowe zasady ikonopisarstwa
    • 2.2. Relacja między językiem ikony a językiem powieści Dostojewskiego
      • 2.2.1. Instrumentarium porównań intersemiotycznych
      • 2.2.2. Ograniczenia metody semiotycznej
      • 2.2.3. Teologia ikony, hermeneutyka i fenomenologia jako metody uzupełniające
    • 2.3. Przedstawienia ikonograficzne a kreacja świata w powieściach F.M. Dostojewskiego
      • 2.3.1. Fizyczna obecność ikony w dziele Dostojewskiego
        • 2.3.1.1. Dziewczyna z obrazem
        • 2.3.1.2. „Dwie połówki” Wiersiłowa
        • 2.3.1.3. Rewolucjoniści – obrazoburcy
    • 2.3.2. Ikonograficzna wizja świata
        • 2.3.2.1. Sąd Ostateczny
        • 2.3.2.2. Zstąpienie do Otchłani
      • 2.3.3. Ikonograficzna kreacja postaci
        • 2.3.3.1. „Cicha Sonia”
        • 2.3.3.2. „Maska” Stawrogina
  • Część Druga
  • RELACJA BÓG – CZŁOWIEK W TWÓRCZOŚCI F.M. DOSTOJEWSKIEGO
  • Rozdział 1. Człowiek tematem twórczości Fiodora M. Dostojewskiego

    • 1.1. Dusza ludzka jako przedmiot opisu literackiego
    • 1.2. Krytyka pozytywistycznego modelu człowieka
    • 1.3. Podstawy antropologii prawosławnej
  • Rozdział 2. Poznanie Boga w porządku rozumu i wiary

    • 2.1. Teologia i mistyka
    • 2.2. Granice rozumu
      • 2.2.1. Rozum Euklidesowy
      • 2.2.2. Czekając na cud
      • 2.2.3. Wiedza jako grzech
      • 2.2.4. „Człowiek podziemny” – od filozofii tragedii ku filozofii nadziei
  • Rozdział 3. „Kardiocentryczna” koncepcja człowieka w twórczości F.M. Dostojewskiego

    • 3.1. Serce jako centrum życia duchowego
    • 3.2. Serce polem walki Boga z diabłem
    • 3.3. Głos serca i sumienie
    • 3.4. Spowiedź serca
    • 3.5. Pozycja Boga w sytuacji spowiedniczej
    • 3.6. „Królestwo Boże” – doświadczenie i wyobrażenie
  • Rozdział 4. Człowiek przemieniony

    • 4.1. Pośrednik na drodze ku Bogu
      • 4.1.1. Postać Sofii
      • 4.1.2. Dziecko
    • 4.2. Cud nawrócenia
      • 4.2.1. Doświadczenie mistyczne i życie mistyczne w tradycji Kościoła Wschodniego
      • 4.2.2. Cechy doświadczenia mistycznego
      • 4.2.3. Cud nawrócenia w powieściach F.M. Dostojewskiego
  • Zakończenie
  • Bibliografia
  • The transfigured man. Fyodor M. Dostoevsky and the tradition of the Orthodox Church (Summary)
Polityka prywatności

1. Informacje ogólne

  1. Operatorem Serwisu amu.edu.pl jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, z siedzibą przy ul. H. Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań.

  2. Serwis realizuje funkcje pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu w następujący sposób:

    1. Poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje.

    2. Poprzez zapisywanie w urządzeniach końcowych pliki cookie (tzw. "ciasteczka").

    3. Poprzez gromadzenie logów serwera www, będącego w posiadaniu Operatora Serwisu.

2. Informacje w formularzach

  1. Serwis zbiera informacje podane dobrowolnie przez użytkownika.

  2. Serwis może zapisać ponadto informacje o parametrach połączenia (oznaczenie czasu, adres IP).

  3. Dane w formularzu nie są udostępniane podmiotom trzecim inaczej niż za zgodą użytkownika.

  4. Dane podane w formularzu są przetwarzane w celu wynikającym z funkcji konkretnego formularza, np w celu dokonania procesu obsługi rejestracji na kurs bądź kontaktu z zainteresowanym.

3. Informacja o plikach cookies

  1. Serwis korzysta z plików cookies.

  2. Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu i przeznaczone są do korzystania ze stron internetowych Serwisu. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.

  3. Podmiotem zamieszczającym na urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu pliki cookies oraz uzyskującym do nich dostęp jest Operator Serwisu.

  4. Pliki cookies wykorzystywane są w następujących celach:

    1. tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;

    2. utrzymanie sesji Użytkownika Serwisu (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie Serwisu ponownie wpisywać loginu i hasła;

    3. określania profilu użytkownika w celu wyświetlania mu dopasowanych materiałów w sieciach reklamowych, w szczególności sieci Google.

  5. W ramach Serwisu stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne” (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika.

  6. Oprogramowanie do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) zazwyczaj domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy Serwisu mogą dokonać zmiany ustawień w tym zakresie. Przeglądarka internetowa umożliwia usunięcie plików cookies. Możliwe jest także automatyczne blokowanie plików cookies Szczegółowe informacje na ten temat zawiera pomoc lub dokumentacja przeglądarki internetowej.

  7. Ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronach internetowych Serwisu.

  8. Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem Serwisu reklamodawców oraz partnerów.

  9. Zalecamy przeczytanie polityki ochrony prywatności tych firm, aby poznać zasady korzystania z plików cookie wykorzystywane w statystykach: Polityka ochrony prywatności Google Analytics

  10. Pliki cookie mogą być wykorzystane przez sieci reklamowe, w szczególności sieć Google, do wyświetlenia reklam dopasowanych do sposobu, w jaki użytkownik korzysta z Serwisu. W tym celu mogą zachować informację o ścieżce nawigacji użytkownika lub czasie pozostawania na danej stronie.

  11. W zakresie informacji o preferencjach użytkownika gromadzonych przez sieć reklamową Google użytkownik może przeglądać i edytować informacje wynikające z plików cookies przy pomocy narzędzia: https://www.google.com/ads/preferences/

4. Logi serwera

  1. Informacje o niektórych zachowaniach użytkowników podlegają logowaniu w warstwie serwerowej. Dane te są wykorzystywane wyłącznie w celu administrowania serwisem, w celu zapewnienia jak najbardziej sprawnej obsługi świadczonych usług hostingowych oraz analizy zachowań na stronie

  2. Przeglądane zasoby identyfikowane są poprzez adresy URL. Ponadto zapisowi mogą podlegać:

    1. czas nadejścia zapytania,

    2. czas wysłania odpowiedzi,

    3. nazwę stacji klienta – identyfikacja realizowana przez protokół HTTP,

    4. informacje o błędach jakie nastąpiły przy realizacji transakcji HTTP,

    5. adres URL strony poprzednio odwiedzanej przez użytkownika (referer link) – w przypadku gdy przejście do Serwisu nastąpiło przez odnośnik,

    6. informacje o przeglądarce użytkownika,

    7. Informacje o adresie IP.

  3. Dane powyższe nie są kojarzone z konkretnymi osobami przeglądającymi strony.

  4. Dane powyższe są wykorzystywane dla celów administrowania serwerem oraz analizy zachowań
    na stronie.

5. Udostępnienie danych

  1. Dane podlegają udostępnieniu podmiotom zewnętrznym wyłącznie w granicach prawnie dozwolonych.

  2. Dane umożliwiające identyfikację osoby fizycznej są udostępniane wyłączenie za zgodą tej osoby.

  3. Operator może mieć obowiązek udzielania informacji zebranych przez Serwis upoważnionym organom na podstawie zgodnych z prawem żądań w zakresie wynikającym z żądania.

6. Zarządzanie plikami cookies – jak w praktyce wyrażać i cofać zgodę?

  1. Jeśli użytkownik nie chce otrzymywać plików cookies, może zmienić ustawienia przeglądarki. Zastrzegamy, że wyłączenie obsługi plików cookies niezbędnych dla procesów uwierzytelniania, bezpieczeństwa, utrzymania preferencji użytkownika może utrudnić, a w skrajnych przypadkach może uniemożliwić korzystanie ze stron www

  2. W celu zarządzania ustawieniami cookies wybierz z listy poniżej przeglądarkę internetową/ system i postępuj zgodnie z instrukcjami:

    1. Internet Explorer

    2. Chrome

    3. Safari

    4. Firefox

    5. Opera

    6. Android

    7. Safari (iOS)

    8. Windows Phone

    9. Blackberry

Ten serwis używa plików "cookies" zgodnie z POLITYKA PRYWATNOŚCI. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza jej akceptację.
Skip to content