Studia Kulturoznawcze 2(6)/2014 - Apokryficzność, świętokradztwo, panmitologizm - Kulturoznawstwo UAM
Studia Kulturoznawcze 2(6)/2014 - Apokryficzność, świętokradztwo, panmitologizm

Małgorzata Jankowska

Wydawnictwo WNS, Poznań 2014

Seria wydawnicza "Studia kulturoznawcze"

Studia Kulturoznawcze 2(6)/2014 – Apokryficzność, świętokradztwo, panmitologizm

Wydawnictwo WNS, Poznań 2014

Redakcja tomu:

Małgorzata Jankowska

Najnowszy numer „Studiów Kulturoznawczych” poświęcony jest apokryficzności, bluźnierstwu, profanacji i skandalowi religijnemu. Jest to problematyka
domagająca się skrupulatnego, analitycznego i interdyscyplinarnego oglądu nie
tylko przez wzgląd na niesłabnącą popularność i intensywną obecność w kulturze zjawisk z pogranicza bluźnierstwa, herezji czy desakralizacji, ale także z uwagi na złożoność i problematyczność ich społecznego odbioru. Kulturoznawczy namysł nad tymi zagadnieniami jest też wartościowy poznawczo, ponieważ pozwala analizować rozmaite złożone mechanizmy wewnątrzkulturowe, dla których nieortodoksyjne wykorzystywanie kanonicznych treści stanowi jedynie exemplum.
Współczesne apokryfy, czyli teksty kultury wykorzystujące elementy symboliki religijnej bądź dokonujące niekanonicznego odczytania świętych tekstów, stanowią przykład narzędzia kulturowej autokomunikacji. W tym modelu niezmiennie nosicielem informacji jest sama kultura, zmienia się natomiast „podróżujący w czasie” komunikat, zyskujący nowe znaczenia. Autokomunikacja jest zatem nie tylko narzędziem mnemotechnicznym, ale może również służyć jako generator kolejnych kulturowych sensów czy znaczeń. Transformowany, reinterpretowany kanon stanowi w tym przypadku kod, na którym opierają się nowe
komunikaty, dające niejednokrotnie wyraz rozmaitym przesunięciom w obszarze światopoglądu zbiorowości.
Współczesne apokryfy mogą być rozumiane również jako efekt twórczego przekładu (Jurij Łotman), skutkującego wspomnianym przyrostem znaczeń nakładanych na leżący u ich podstawy tekst/symbol. Tego typu twórczy przekład może być postrzegany zarówno jako narzędzie rewitalizacji symbolu czy utrzymywania go w centrum kulturowej sieci znaczeń, a tym samym element wspomagający pamięć kulturową, jak również jako świadectwo wyczerpania się mocy tegoż symbolu i jego osunięcia się w przestrzeń li tylko estetycznej gry.
Apokryficzne teksty kultury, czerpiąc z kanonu, czyli tego, co w kulturze tradycyjnie traktowane jest jako święte, a zarazem zamknięte i niedopuszczające ingerencji (Jan Assmann), poszerzają semiotyczne uniwersum kultury o kolejne interpretacje jej własnych źródeł. Praktykę taką, wraz z odwrotnym ruchem  nadawania zjawiskom kulturowym quasi-sakralnego charakteru, Jurij Łotman i Zara Minc określili jako panmitologizm, czyli równorzędne traktowanie elementów mitycznych (religijnych) oraz tekstów artystycznych i wydarzeń historycznych. To sprzężenie zwrotne bliskie jest z kolei Agambenowskiej koncepcji profanacji jako z jednej strony „brania w użytek” tego, co święte, z drugiej zaś
– uświęcania tego, co przynależne do sfery profanum. Teksty tego typu mogą
więc chronić źródłowe treści przed osunięciem się w przestrzeń semantycznych
nieużytków, a jednocześnie noszą cechy prowokacji czy bluźnierstwa. Ich trwała
obecność w kulturze Zachodu rodzi więc wiele problemów badawczych. Czy „obrazoburcze użytkowanie” symboliki religijnej wciąż ma posmak skandalu, czy też stało się zjawiskiem obojętnym dla odbiorcy? Czy elementy sakralne są dopuszczalnymi narzędziami artystycznej gry, czy jednak ich „nieortodoksyjne użytkowanie” łączy się z naruszaniem kulturowych barier? Jaką rolę w procesach kulturowej (auto)komunikacji pełni twórczy przekład i jaki wpływ wywiera on na mechanizmy pamięci kulturowej? Na te i inne pytania próbują odpowiedzieć autorzy zawartych w niniejszym numerze tekstów. Analizom
poddane zostaną zarówno dzieła sztuki i produkty popkultury (filmy, komiksy,
instalacje), jak również ich polityczno-społeczna recepcja.

Małgorzata Jankowska

Polityka prywatności

1. Informacje ogólne

  1. Operatorem Serwisu amu.edu.pl jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, z siedzibą przy ul. H. Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań.

  2. Serwis realizuje funkcje pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu w następujący sposób:

    1. Poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje.

    2. Poprzez zapisywanie w urządzeniach końcowych pliki cookie (tzw. "ciasteczka").

    3. Poprzez gromadzenie logów serwera www, będącego w posiadaniu Operatora Serwisu.

2. Informacje w formularzach

  1. Serwis zbiera informacje podane dobrowolnie przez użytkownika.

  2. Serwis może zapisać ponadto informacje o parametrach połączenia (oznaczenie czasu, adres IP).

  3. Dane w formularzu nie są udostępniane podmiotom trzecim inaczej niż za zgodą użytkownika.

  4. Dane podane w formularzu są przetwarzane w celu wynikającym z funkcji konkretnego formularza, np w celu dokonania procesu obsługi rejestracji na kurs bądź kontaktu z zainteresowanym.

3. Informacja o plikach cookies

  1. Serwis korzysta z plików cookies.

  2. Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu i przeznaczone są do korzystania ze stron internetowych Serwisu. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.

  3. Podmiotem zamieszczającym na urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu pliki cookies oraz uzyskującym do nich dostęp jest Operator Serwisu.

  4. Pliki cookies wykorzystywane są w następujących celach:

    1. tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;

    2. utrzymanie sesji Użytkownika Serwisu (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie Serwisu ponownie wpisywać loginu i hasła;

    3. określania profilu użytkownika w celu wyświetlania mu dopasowanych materiałów w sieciach reklamowych, w szczególności sieci Google.

  5. W ramach Serwisu stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne” (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika.

  6. Oprogramowanie do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) zazwyczaj domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy Serwisu mogą dokonać zmiany ustawień w tym zakresie. Przeglądarka internetowa umożliwia usunięcie plików cookies. Możliwe jest także automatyczne blokowanie plików cookies Szczegółowe informacje na ten temat zawiera pomoc lub dokumentacja przeglądarki internetowej.

  7. Ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronach internetowych Serwisu.

  8. Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem Serwisu reklamodawców oraz partnerów.

  9. Zalecamy przeczytanie polityki ochrony prywatności tych firm, aby poznać zasady korzystania z plików cookie wykorzystywane w statystykach: Polityka ochrony prywatności Google Analytics

  10. Pliki cookie mogą być wykorzystane przez sieci reklamowe, w szczególności sieć Google, do wyświetlenia reklam dopasowanych do sposobu, w jaki użytkownik korzysta z Serwisu. W tym celu mogą zachować informację o ścieżce nawigacji użytkownika lub czasie pozostawania na danej stronie.

  11. W zakresie informacji o preferencjach użytkownika gromadzonych przez sieć reklamową Google użytkownik może przeglądać i edytować informacje wynikające z plików cookies przy pomocy narzędzia: https://www.google.com/ads/preferences/

4. Logi serwera

  1. Informacje o niektórych zachowaniach użytkowników podlegają logowaniu w warstwie serwerowej. Dane te są wykorzystywane wyłącznie w celu administrowania serwisem, w celu zapewnienia jak najbardziej sprawnej obsługi świadczonych usług hostingowych oraz analizy zachowań na stronie

  2. Przeglądane zasoby identyfikowane są poprzez adresy URL. Ponadto zapisowi mogą podlegać:

    1. czas nadejścia zapytania,

    2. czas wysłania odpowiedzi,

    3. nazwę stacji klienta – identyfikacja realizowana przez protokół HTTP,

    4. informacje o błędach jakie nastąpiły przy realizacji transakcji HTTP,

    5. adres URL strony poprzednio odwiedzanej przez użytkownika (referer link) – w przypadku gdy przejście do Serwisu nastąpiło przez odnośnik,

    6. informacje o przeglądarce użytkownika,

    7. Informacje o adresie IP.

  3. Dane powyższe nie są kojarzone z konkretnymi osobami przeglądającymi strony.

  4. Dane powyższe są wykorzystywane dla celów administrowania serwerem oraz analizy zachowań
    na stronie.

5. Udostępnienie danych

  1. Dane podlegają udostępnieniu podmiotom zewnętrznym wyłącznie w granicach prawnie dozwolonych.

  2. Dane umożliwiające identyfikację osoby fizycznej są udostępniane wyłączenie za zgodą tej osoby.

  3. Operator może mieć obowiązek udzielania informacji zebranych przez Serwis upoważnionym organom na podstawie zgodnych z prawem żądań w zakresie wynikającym z żądania.

6. Zarządzanie plikami cookies – jak w praktyce wyrażać i cofać zgodę?

  1. Jeśli użytkownik nie chce otrzymywać plików cookies, może zmienić ustawienia przeglądarki. Zastrzegamy, że wyłączenie obsługi plików cookies niezbędnych dla procesów uwierzytelniania, bezpieczeństwa, utrzymania preferencji użytkownika może utrudnić, a w skrajnych przypadkach może uniemożliwić korzystanie ze stron www

  2. W celu zarządzania ustawieniami cookies wybierz z listy poniżej przeglądarkę internetową/ system i postępuj zgodnie z instrukcjami:

    1. Internet Explorer

    2. Chrome

    3. Safari

    4. Firefox

    5. Opera

    6. Android

    7. Safari (iOS)

    8. Windows Phone

    9. Blackberry

Ten serwis używa plików "cookies" zgodnie z POLITYKA PRYWATNOŚCI. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza jej akceptację.
Skip to content